Christusgelaat

1979 | Christusgelaat

Ook wel ‘Het Lijdensgelaat’ of ‘Kroningskaars’ (zoals Frits hem zelf noemde).
Het hoogtepunt van zijn scheppingsdrang. Op een welhaast onnavolgbare wijze heeft Frits hier het gezicht van de overleden Christus gestalte gegeven. De doornenstruik aan de voet van de kaars is niet van was, maar is afkomstig uit de Hof van Olijven.

Het verbeelden van het lijden van Christus heeft Frits dan ook enorm veel energie gekost. Hij heeft er zijn hele ziel en zaligheid in gelegd. Het was alsof Frits, die in bijenwas van verschillende kleuren deze diepste menselijke emoties tot uitdrukking wilde brengen, deze zelf moest ondergaan. ‘Op het laatst werden mijn handen gewoon gestuurd’ vertelde hij Ed Ragas eens in een interview in augustus 1996. Maar voordat hij die woorden kon uitspreken, brak hij in een huilbui los. De emoties die door deze kaars bij hem werden opgeroepen, waren na achttien jaar nog net zo hevig als toen hij de kaars maakte. Toen gebruikte hij die emotionele energie om dit beeld gestalte te geven.

Dit zegt alles over de enorme gedrevenheid en intensiteit waarmee hij deze kaars heeft gemaakt. In oktober 1978 werd in Turijn een wetenschappelijk congres gehouden over de beroemde lijkwade. Deze lijkwade zou de afdruk dragen van het gelaat van de gekruisigde Christus. Buiten medeweten van de kunstenaar stuurde de directie van de expositie “Gouden Handen” in ‘s-Heerenberg een serie foto’s (vergrote afdrukken van het gelaat in bijenwas) naar Turijn. Deze werden daar onderwerp van diepgaande analyse. Tenslotte kwam er de voor iedereen verbazingwekkende uitspraak dat Frits – zonder het zelf te weten – er in was geslaagd om een Christusgelaat te maken dat gelijkenis vertoonde met de afbeelding van het gelaat op de lijkwade. De voorzitter van het congres in Turijn bracht bij paus Johannes Paulus II verslag uit en toonde de paus de foto. De kunstenaar werd hierop door de paus gecomplimenteerd en in audiëntie ontvangen. Vanwege zijn bijzondere kunstwerken werd Frits Spies door het Vaticaan vereerd met een hoge kerkelijke onderscheiding, de orde van Sint Silvester. Van de wetenschappers van dit symposium kreeg Frits een oorkonde.

Deze Kroningskaars werd dan ook het stralend middelpunt op een tentoonstelling over de Lijkwade van Turijn in het museum Gouden Handen van 13 december 1978 t/m 7 januari 1979. Hij maakte de kaars in 1978 en dateerde hem met het jaartal 1979. Frits heeft deze kaars met beeltenis van de overleden Christus in tweevoud gemaakt. De eerste, iets kleinere kaars, was bestemd voor opdrachtgever, de heer Jongbloed van de gelijknamige drukkerij in Leeuwarden.